Dwa pożółkłe, odręcznie napisane przez Floriana Ceynowę listy sprzed 145 lat trafią do Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. Historyczne dokumenty, które mają nieocenioną wartość dla badaczy kaszubszczyzny, zostały przekazane marszałkowi województwa pomorskiego Mieczysławowi Strukowi przez anonimowego darczyńcę.
Listy, napisane 2 i 29 listopada 1880 roku, skierowane były do Stefana Ramułta, który dzięki nim zainteresował się językiem kaszubskim. Kilka lat później opracował on „Słownik języka pomorskiego, czyli kaszubskiego” – dzieło fundamentalne dla współczesnych badaczy i miłośników kaszubskiej kultury. Florian Ceynowa napisał te listy zaledwie cztery miesiące przed śmiercią.
Ceremonia przekazania dokumentów odbyła się 6 lutego 2025 roku z inicjatywy tygodnika „Zawsze Pomorze”. W wydarzeniu uczestniczyli m.in. prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Jan Wyrowiński oraz redaktor naczelny „Zawsze Pomorze” Mariusz Szmidka.
Czytaj inne
– Dla mnie jako Kaszuby to dowód troski o zachowanie tożsamości regionalnej. Ta niezwykła pamiątka o „ojcu narodu kaszubskiego i budzicielu Kaszub” jest wyrazem głębokiego poczucia odpowiedzialności za spuściznę przodków, którą chcemy przekazać potomnym – powiedział marszałek Struk, dziękując za cenny dar.
Autentyczność listów potwierdził prof. Dušan-Vladislav Paždjerski, dyrektor Instytutu Studiów Klasycznych i Slawistyki Uniwersytetu Gdańskiego. Jak zauważył prof. Cezary Obracht-Prondzyński, współzałożyciel Instytutu Kaszubskiego, dokumenty te mogły pochodzić ze zbiorów archiwalnych, co sugerują widoczne na nich perforacje.
– O ile w przypadku kręgu Młodokaszubów mamy bogate archiwa, tak w przypadku Ceynowy dotychczasowa spuścizna była skromna. Każde takie znalezisko jest więc cenne – podkreślił prof. Obracht-Prondzyński.
Florian Ceynowa – kim był?
Florian Ceynowa (1817–1881) to jedna z najważniejszych postaci w historii Kaszub. Był działaczem społecznym, publicystą, badaczem folkloru i języka kaszubskiego. Opracował pierwsze zasady pisowni kaszubskiej i stworzył pierwsze literackie utwory w tym języku. Dzięki współpracy z naukowcami z Moskwy, Petersburga i Niemiec przyczynił się do popularyzacji wiedzy o Kaszubach.
Przekazane listy wzbogacą zbiory muzeum w Wejherowie i staną się cennym źródłem wiedzy dla badaczy oraz pasjonatów kaszubskiej kultury.
